Αναρωτιέμαι κατά πόσον το Υπουργείο Παιδείας επέλεξε τη διαρροή στον τύπο ενός εγγράφου το οποίο αναμένουν εδώ και μήνες οι εκπαιδευτικές οργανώσεις, αντί της ενημέρωσης των άμεσα ενδιαφερομένων σε ένα τόσο καυτό θέμα. Πρόθεση προεπισκόπησης των αντιδράσεων; Ή μήπως θα μας πουν ότι χτύπησε και πάλι ο "δαίμων της διαρροής", που δρα εν αγνοία των παροικούντων στα γραφεία του 5ου ορόφου του Υπουργείου Παιδείας και κατά παράβαση των οδηγιών τους;
Παρενθετικά: Η πρώτη εκδοχή, γενικά μιλώντας, αποτελεί συνήθη τακτική νεοφερμένων πολιτικών προϊσταμένων, όταν θέλουν να μετρήσουν αντιδράσεις, προτού καταθέσουν επίσημα προτάσεις, γιατί πιθανόν να αισθάνονται ακόμη ανασφάλεια εξαιτίας της ευθύνης που συνεπάγεται η θέση τους. Από κάποιους, βέβαια, η κίνηση αυτή έχει αναχθεί σε στρατηγική τακτική αιφνιδιασμού του "αντιπάλου", όπως αποδεικνύουν πολλά παραδείγματα του παρελθόντος, πρόσφατου και μη. (Κάτι ανάλογο φαίνεται να έγινε και με τα δύο σχέδια για το νέο τύπο Ενιαίου Λυκείου, αλλά και για άλλες κατά παραγγελία μεταρρυθμιστικές προτάσεις που "διέρρευσαν" ή δόθηκαν από συνεργάτες του Υπουργείου Παιδείας σε λευκά χαρτιά - χωρίς δηλαδή το λογότυπο του Υπουργείου και τα άλλα συναφή - και ανυπόγραφες, ώστε να αποκλείεται το ενδεχόμενο ο εκ της θέσεώς του αρμόδιος να αναλάβει την ευθύνη ενός επίσημου εγγράφου, ιδίως εάν ήταν αναμενόμενο ότι θα προκύψουν έντονες αντιδράσεις.)
Η δεύτερη εκδοχή, η απόδοση, δηλαδή, των ευθυνών στον ανεύθυνο ή στον κακό "δαίμονα", και πάλι γενικότερα μιλώντας, υπηρετεί ενδεχομένως και ποικιλοτρόπως τα κλειστά συστήματα κατασκευής σχεδίων για τα πλήθη, από μια εξουσιαστική ολιγαρχία, η οποία περιορίζει "εντός των τειχών" τη διάχυση των πληροφοριών, προκειμένου να διατηρεί τα οφίκια της. Συχνά, αυτή η κάστα "ειδημόνων" ή αυτοαποκαλούμενων "αρμοδίων" εκστασιάζεται στην αίσθηση ότι αυτοί και μόνο είναι οι κάτοχοι των πληροφοριών, και θεωρούν προδότη όποιον αφήνει να διαρρεύσουν δεδομένα (ακόμη και ασήμαντα), ενώ ο θόρυβος που προκαλείται αναφορικά με την ίδια τη διαρροή, αποπροσανατολίζει από τα της ουσίας. Ωστόσο, σημαντικά και αρκούντως επικίνδυνα τετελεσμένα, σε τέτοιες περιπτώσεις, προκαλούνται όταν οι "αρμόδιοι" εφαρμόζουν αποφάσεις παρμένες κεκλεισμένων των θυρών, επικαλούμενοι μάλιστα το... δημόσιο συμφέρον. Ποιος, όμως, θα μπορούσε να ισχυριστεί και να αποδείξει ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει σήμερα, στα της παιδείας και της πολιτείας της δημοκρατικότατης νήσου Κύπρου;
Πάντως, όποια εκδοχή κι αν επιλέξει κανείς, για να δικαιολογήσει το δημοσίευμα της 7ης Ιουλίου στον ημερήσιο τύπο με θέμα την οικονομική πτυχή του νέου σχεδίου αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, ένα είναι το δεδομένο: Οι εκπαιδευτικοί ενημερώνονται εκ των υστέρων - ή τουλάχιστον τελευταίοι - για αποφάσεις που τους αφορούν πρώτιστα, ενώ περιφρονούνται προκλητικά οι συνδικαλιστικές τους οργανώσεις, εφόσον εδώ και πολλούς μήνες παραμένουν αναπάντητα τα σχετικά με το θέμα γραπτά ερωτήματα που κατέθεσε η ΟΕΛΜΕΚ στον ίδιο τον Υπουργό της Παιδείας. Και το δεδομένο αυτό δεν μπορεί παρά να θορυβεί όποιον βλέπει τα τρωτά στις "μεταρρυθμιστικές" διαδικασίες, να θλίβει όποιον διαβλέπει την παράλυση του συνδικαλιστικού κινήματος σε εποχές που διέπονται από νοοτροπίες κατ' επίφαση και μόνο δημοκρατικές και να ανησυχεί όποιον προβλέπει πως η εφαρμογή της αρχής "διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους" θα πάρει την άγουσα ως περιττή, καθώς η πορεία προς το "ανθρώπινο και δημοκρατικό σχολείο" χαράζεται σύμφωνα με οικονομικές σκοπιμότητες και προκατασκευασμένα ιδεολογήματα. Γιατί πολύ φοβάμαι ότι στις μέρες μας έχει αλλοιωθεί επικίνδυνα η ουσία της έννοιας του διαλόγου ανάμεσα στην αρμόδια αρχή κι εκείνους που καλούνται να (συν)διαμορφώσουν το νέο μεταρρυθμιστικό σκηνικό, ανάμεσα σ' εκείνους που θεωρητικά πρεσβεύουν ότι ο εκπαιδευτικός πρέπει να αντιμετωπίζεται ως παιδαγωγός και στυλοβάτης του δημοκρατικού σχολείου, ως μέλος μιας εκπαιδευτικής κοινότητας που αξιολογείται με σκοπό τη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου σε όλες του τις εκφάνσεις (αλλά που στην πράξη αναιρούν όσα διακηρύττουν) και τους ίδιους τους εκπαιδετικούς. Γι αυτό και πολύ φοβάμαι επίσης ότι πόρρω απέχει η κυπριακή εκπαιδευτική μεταρρύθμιση εν έτει 2010 από τα προ δεκαετιών μεταρρυθμιστικά οράματα ενός Δελμούζου κι ενός Παπανούτσου.
Κι αν ακόμη η αντίληψη κάποιων ιθυνόντων στις μέρες μας στα της παιδείας και της πολιτείας είναι να μετατρέψουν σε μουσειακό κειμήλιο τις διεκδικήσεις των εργαζομένων, με πρόσχημα την οικονομική κρίση, μεταφέροντας δικαιώματα και κεκτημένα σε υποσημειώσεις πολυσέλιδων παραρτημάτων κειμένων ασαφούς ή έντεχνα συγκεχυμένου ιδεολογικού προσανατολισμού, υπενθυμίζω - ως φιλόλογος - το εξής: οι σοβαροί μελετητές γνωρίζουν ότι πρέπει να ανατρέξουν στις υποσημειώσεις, για να εντοπίσουν τις λεπτομέρειες που φωτίζουν την ουσία των προθέσεων του συντάκτη ενός κειμένου. Κι αν κάποιοι νομίζουν ότι μια έννοια που καταχωρίζεται στις υποσημειώσεις οδεύει προς διαγραφή, θα τους υπενθυμίσω τους στίχους του Ελύτη:
Σάλεψε σαν το σπέρμα σε μήτρα σκοτεινή,
το φοβερό της μνήμης έντομο μες τη γη.
Κι όπως δαγκώνει αράχνη, δάγκωσε το φως.
Έλαμψαν οι γυαλοί κι όλο το πέλαγος.
Γραμμένοι σε άλλες εποχές, με άλλα κοινωνικά-πολιτικά συμφραζόμενα, οι στίχοι του ποιητή είναι για μας σταθερή παρηγοριά, όταν οι έννοιες που κάποιοι επιχειρούν να κλείσουν "σ' ένα βαθύ πηγάδι" αφορούν τις ελευθερίες των πολιτών, τα δικαιώματα των εργαζομένων μαζί και την ίδια την ανθρώπινη μας υπόσταση.
Ας επιστρέψουμε, όμως, στα του εγγράφου που ξετρύπωσε ο ... δημοσιογραφικός δαίμων της εφημερίδας "Φιλελεύθερος".
Δεδομένο ανησυχητικό δεύτερο, το οποίο τίθεται υπό μορφή ερωτήματος προς τους συγγραφείς του εγγράφου: Σύμφωνα με ποια λογική η θέση του Παιδαγωγικού Συμβούλου είναι αξιολογικά κατώτερη από αυτήν του Διοικητικού Βοηθού Διευθυντή, εφόσον μισθολογικά ο Παιδαγωγικός Σύμβουλος τοποθετείται στη Α12, ενώ ο Διοικητικός Β.Δ. στην Α12+2; Επιπλέον, (σύμφωνα με το δημοσίευμα) δε διευκρινίζεται αν οι ΠΣ θα τυγχάνουν μείωσης ωραρίου, για να φέρουν εις πέρας τις ευθύνες τους, κάτι που θα ισχύει για τους Διοικητικούς. Μήπως τα κριτήρια επιλογής και τα συγκεκριμένα καθήκοντα των δύο κατηγοριών δικαιολογούν αυτές τις διαφοροποιήσεις; Όταν μάλιστα, (όπως διαφαίνεται από το δημοσίευμα), οι Παιδαγωγικοί Σύμβουλοι θα αναλάβουν ρόλο επιμορφωτή για όλους τους εκπαιδευτικούς της ειδικότητάς τους στη σχολική μονάδα όπου θα υπηρετούν (καθήκον ιδιαίτερα απαιτητικό, σε γνώσεις και χρόνο), νοουμένου ότι (α) καταργείται ο μεντορικός ρόλος κάποιων εκπαιδευτικών για τους νεοεισερχόμενους (τόσο νωρίς καταργείται ένα τόσο διαφημισμένο μέτρο της μεταρρύθμισης!!!), (β) τερματίζεται ο θεσμών της απόσπασης συμβούλων στις διάφορες ειδικότητες, και (γ) έχει αφαιρεθεί ανεπιστρεπτί η προϋπηρεσιακή κατάρτιση από τις αρμοδιότητες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Ποια από τις δύο θέσεις νομίζετε ότι θα επιλέγουν να διεκδικήσουν οι περισσότεροι έμπειροι εκπαιδευτικοί, σύμφωνα με τα πιο πάνω, εάν η θέση του ΠΣ δεν επιτρέπει την περαιτέρω μισθολογική εξέλιξη; Υπάρχει κάποια σκοπιμότητα προς τούτο; Μήπως το μήνυμα που στέλλεται είναι ότι η διεκπεραίωση διοικητικών εργασιών είναι περισσότερο σημαντική από το παιδαγωγικό-επιμορφωτικό έργο σε ένα σύγχρονο "ανθρώπινο και δημοκρατικό σχολείο"; Μήπως, τελικά, τα της διαδικασίας της ενημέρωσης (ή της μη ενημέρωσης) αφορούν και την ουσία: του τι κρατάμε, δηλαδή, στο κυρίως μενού (αύξηση των θέσεων στην Α12+2) και τι μεταφέρουμε στις υποσημειώσεις (κατάργηση κεκτημένων ουσιαστικών και χρήσιμων για το δημόσιο σχολείο, όπως ο ρόλος του μέντορα και του συμβούλου, με σκοπό την εξοικονόμηση θέσεων);
Ευελπιστώ πως η ηγεσία της ΟΕΛΜΕΚ, αυτή τη φορά, θα σταθεί στο επιστημονικό και συνδικαλιστικό ύψος που απαιτούν οι περιστάσεις, για να μελετήσει εις βάθος τα μικρά γράμματα των υποσημειώσεων, να συνδέσει όσα προτείνονται με όσα παραλείπονται, όσα ωραιοποιούνται με όσα πλήττουν την ίδια την ουσία της πολλά υποσχόμενης μεταρρύθμισης, και να πάρει αποφάσεις που να την τιμούν ως Οργάνωση Ελλήνων Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης της Κύπρου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Όλα τα σχόλια που αφορούν τα θέματα που αναρτώνται είναι ευπρόσδεκτα, εφόσον παραμένουν σε πλαίσιο σεβασμού και νομιμότητας. Ευπρόσδεκτες είναι όλες οι απόψεις, οι διαφωνίες, ο αντίλογος και η κριτική απέναντι στα γραφόμενα. Δεν επιτρέπονται σχόλια που περιέχουν στοιχεία λιβέλλου, ρατσιστικά, υβριστικά ή προσβλητικά για οποιονδήποτε και για οποιοδήποτε στοιχείο του οικοσυστήματος. Ο συγγραφέας αυτού του ιστολογίου διατηρεί το δικαίωμα να διαγράψει οποιοδήποτε σχόλιο δε σέβεται την πιο πάνω αρχή.