Νέα Ελληνικά στις Παγκύπριες Εξετάσεις 2011

Αξιολόγηση των γραπτών: παρατηρήσεις και εισηγήσεις

Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των Παγκύπριων Εξετάσεων προκάλεσε, όπως και κάθε χρόνο, ποικιλία συναισθημάτων στους υποψηφίους: ικανοποίηση σε όσους το αποτέλεσμα ανταποκρινόταν στις προσδοκίες τους, πικρία και απογοήτευση σ’εκείνους που δεν είδαν τους κόπους τους να ευοδώνονται όπως ανέμεναν, απορία και δυσαρέσκεια σε όσους πίστευαν πως έγραψαν καλύτερα σε σχέση με το βαθμό που τελικά εξασφάλισαν. Γιατί, με βάση τις απαιτήσεις του φετινού εξεταστικού δοκιμίου (ομολογουμένως εύληπτο, σαφές ως προς τη διατύπωση των ερωτημάτων, με μικρές διαβαθμίσεις στο βαθμό δυσκολίας, με πληθώρα βοηθητικών πληροφοριών για έναν προσεκτικό υποψήφιο, με απαιτήσεις για περιορισμένης έκτασης απαντήσεις, με άλλα λόγια ένα γραπτό που – προς πίστη των θεματοθετών - λάμβανε υπόψη το ευρύ φάσμα των υποψηφίων), το γενικό αίσθημα ήταν ότι «φέτος οι υποψήφιοι μπορούσαν να γράψουν καλύτερα». Πέραν, όμως, των συναισθημάτων, η πραγματικότητα έδειξε ότι στα Νέα Ελληνικά, και φέτος όπως και κάθε χρόνο, παρατηρήθηκε διάσταση ανάμεσα στο αναμενόμενο αποτέλεσμα και σε αυτό που τελικά ανακοινώθηκε. Αφήνοντας κατά μέρος τις όποιες γκρίνιες για τις περιορισμένες δυνατότητες που το γραπτό έδινε στους πλέον διαβασμένους υποψήφιους να διακριθούν, αλλά και τις ανώφελες συγκρίσεις του φετινού μέσου όρου των αποτελεσμάτων με τον αντίστοιχο περσινό, θεωρώ σημαντικότερο τον προβληματισμό για την ουσία της ίδιας της εξέτασης του μαθήματος των Νέων Ελληνικών, σε σχέση με το τι διδάσκεται, τι τελικά εξετάζεται, πώς βαθμολογούνται τα γραπτά, και, κυρίως, για το πραγματικό γλωσσικό και επικοινωνιακό επίπεδο των νέων, όπως αυτό αντανακλάται στο γραπτό τους. Αναμένοντας πότε επιτέλους το Υπουργείο Παιδείας θα υιοθετήσει το αίτημα του ΣΕΚΦ και θα υλοποιήσει την υπόσχεσή του για επιστημονική αξιολόγηση των Παγκύπριων Εξετάσεων, ας μου επιτραπεί να αναφέρω κάποιες διαχρονικές διαπιστώσεις:

«Μα αυτό δεν είναι παιδεία!»

Αυτή – κατά λέξη – ήταν η αντίδραση του Υπουργού Παιδείας κ. Αντρέα Δημητρίου όταν, στη διάρκεια της (μίας και μοναδικής) συνάντησης που είχε τον περασμένο Σεπτέμβριο με το Σύνδεσμο Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων (ΣΕΚΦ) πληροφορήθηκε το εξής: Το λογοτεχνικό βιβλίο που διδάσκεται στα δημόσια σχολεία στο πλαίσιο του μαθήματος των Νέων Ελληνικών δε δίνεται στους μαθητές δωρεάν όπως τα υπόλοιπα βιβλία,  αλλά (με εντολές του Υπουργείου Παιδείας) οι μαθητές που δεν μπορούν να το αγοράσουν, το δανείζονται από το σχολείο και είναι υποχρεωμένοι να το επιστρέψουν πριν το τέλος της σχολικής χρονιάς, ώστε την επόμενη χρονιά το σχολείο να μπορέσει να δανείσει τα βιβλία σε άλλους μαθητές. Κι ενώ το λογοτεχνικό που διδάσκονται στα αγγλικά τους δίνεται δωρεάν (και καλώς δίνεται), το ένα και μοναδικό λογοτεχνικό βιβλίο που διδάσκονται στην ελληνική γλώσσα, στο οποίο μάλιστα όλοι οι μαθητές εξετάζονται στο τέλος του χρόνου, πρέπει να επιστραφεί «σώο και αβλαβές», για να φυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού στις αποθήκες του σχολείου!

Η "χρεοκοπία" της Ελλάδας

Προτείνω το ντοκιμαντέρ "Χρεοκρατία" στο http://www.debtocracy.gr/

Αυστηρώς προσωπικό

Είναι μέρες που ο ΗΥ παίζει με τα νεύρα μας, λες και η  αρνητική ενέργεια του γράφοντος μεταφέρεται στο πληκτρολόγιο και του υποβάλλει να μην υπακούσει στις εντολές που του δίνονται.

Κάπως έτσι εμφανίστηκε στην οθόνη αυτού του ιστολογίου με γράμματα ακατανόητα μια ανάρτηση με τίτλο "Περί ήθους μέμνησο" γραμμένη πριν από 3 βδομάδες, με πόνο ψυχής, θυμό, ενοχή, πικρία, δυσάρεστη έκπληξη, παράπονο, αγωνία... για πολλά που συνέβησαν εκείνες τις μέρες. Για απανωτά κι επώδυνα, για απρόβλεπτα και προβλεπτά αλλά πάλι εξοργιστικά. Κι επειδή φαίνεται πως ασυνείδητα κάτι μέσα μας αποφασίζει πως δεν πρέπει να μένουν στη μνήμη τα κείμενα που βγαίνουν σε συνθήκες υπέρμετρης έντασης, μεγάλης οδύνης, θυμού ή ακόμη συνδυασμένων ανεξέλεγκτων συναισθημάτων, δεν πρόλαβα να κρατήσω το κείμενο σε καμιά άλλη μορφή, προτού η οθόνη μου το εμφανίσει σε ακατανόητα σύμβολα μιας γλώσσας που μου διαφεύγει εντελώς. Κατέβασα την ανάρτηση και προσπάθησα να την επαναφέρω. Μάταια. Τα περίεργα σύμβολα (αριθμοί και μερικά γράμματα χωρίς νόημα), έμειναν στις πρόχειρες αναρτήσεις, να μου θυμίζουν μια νύχτα κατά την οποία - για τον ποιητή -

Πώς να τους πης πως έπηξε το μελάνι στην πέννα σου,

πώς να τους πης πως έπηξε το αίμα στην καρδιά σου;

Στην κατάψυξη το «νέο» σχέδιο αξιολόγησης

Το πιο κάτω κείμενο, όπως και το προηγούμενο για το ωρολόγιο πρόγραμμα, εμφανίστηκε μια μέρα κατά περίεργο τρόπο με γράμματα και αριθμούς μιας γλώσσας που μόνο ο ΗΥ μπορεί να διαβάσει. Στην προσπάθειά μου να το ανεβάσω ξανά πριν αρκετές μέρες, ο δαίμων της τεχνολογίας επέμενε να το αναρτά στη δική του γλώσσα. Δοκιμάζω και πάλι, όχι από εγωπαθές πείσμα, αλλά γιατί θεωρώ καλό να μείνει στο ιστολόγιο αυτό ένα κείμενο με θέσεις που (εξ όσων είμαι σε θέση να γνωρίζω) προκάλεσαν αντιδράσεις ανάμεσα στους συναδέλφους που το διάβασαν στην εφημερίδα της Νέας Κίνησης Καθηγητών. Επιμένω, λοιπόν, ευελπιστώντας ότι το κείμενο αυτό, εάν καταφέρει να εμφανιστεί σε γλώσσα αναγνώσιμη, θα συμβάλει στη συζήτηση για το νέο σχέδιο αξιολόγησης, όταν φυσικά βγει από την κατάψυξη στην οποία την καταδίκασαν κάποιοι.